KONULARINA GÖRE HARİTALAR
Konularına göre haritalar, kullanım amaçlarına göre genel haritalar ve özel haritalar olmak üzere ikiye ayrılır.
Genel Haritalar
Toplumun geniş kesimi tarafından kullanılan haritalardır.
-Topoğrafya Haritaları:
İzohips (eş yükselti) eğrisi yöntemi ile yapılır.Araziyi ölçekleri oranında ayrıntıları ile gösterir.Ölçekleri 1/20.000 ile 1/500.000 arasında değişir.1/20.000'den büyük ölçekli olanlar kadastro işlerinde ve askeri amaçlarla kullanılır.Bu haritalardan ölçek,uzunluk alan ve eğim hesaplamada yararlanılır.
-Fiziki Haritalar:
Fiziki haritalar, yeryüzünün kabartı ve çukurluklarını gösteren orta ya da büyük ölçekli haritalardır.Fiziki haritalar hazırlanırken eş yükselti ve eş derinlik eğrileri geniş aralıklarla geçirilir.Bu aralıklar çeşitli renklerle boyanır.Yükseltiler genellikle yeşil,sarı ve kahverenginin çeşitli tonları ile, derinlikler ise açıktan koyuya mavi rengin tonları ile gösterilir.
-Siyasi ve İdari Haritalar:
Yeryüzünde veya bir kıta da bulunan ülkeleri, bir ülkenin idari bölüşümünü, yerleşim merkezlerini gösteren haritalardır.Bu haritalardan uzunluk ve alan bulmada yararlanılır.Ancak yer şekilleri hakkında bilgi edinilmez.
-Duvar ve Atlas Haritaları:
Eğitim ve öğretim amacına yönelik haritalardır.Ölçekleri 1/1.100.000'dan daha küçüktür. Dünya'nın tümünü, kıtaları veya ülkeleri gösterirler.
Özel Haritalar
Belirli bir konu için hazırlanmış haritalardır.
-Arazi Yararlanma Haritaları:
Bir bölgede arazinin nasıl kullanıldığını gösteren haritalardır.Bu haritalar yardımıyla ekili-dikili alanların, çayır ve mera alanlarının bölünüşü ile kayalık ve bataklık gibi kullanılmayan alanlar hakkında bilgi edinilir.Tarımın türü ve tarım ürünleri de bu haritalarda gösterilir.
-Ekonomi Haritaları:
Dünya'nın bütününün ya da bir bölümünün ekonomik özelliklerini gösteren haritalardır.Bu haritalar yardımıyla endüstri kuruluşlarının türü , sayısı, dağılışı, çalışanların sayısı hakkında bilgi edinilir.-Hidrografya Haritaları:
Bir bölgenin su potansiyeli hakkında bilgi veren haritalardır.Bu haritalar yardımıyla akarsuların drenaj tipi , akım miktarı, kanallar, göl sularının özellikleri, yeraltı sularının türü, kaynakların türü sayısı ve verimlilik derecesi hakkında bilgi edinilir.
-İzoterm Haritaları:
Bir bölgede , eş sıcaklıktaki noktaları birleştiren eğriye izoterm denir.
İzoterm yardımıyla çizilen izoterm haritalarından, bir bölgedeki sıcaklık dağılışı hakkında bilgi edinilir.Sıcaklık dağılışını daha iyi gösterebilmek için, bu haritalar sıcaklık basamaklarına uygun olarak renklendirilir.Sıcak yerler için kırmızının tonları, soğuk yerler mavinin tonları kullanılır.
-Jeomorfoloji Haritaları:
Bir bölgedeki şekillenme süreci yani iç ve dış güçlerin etkisiyle oluşan yer şekilleri hakkında bilgi veren haritalardır.
Bu haritalarda faylar, yamaçlar, vadi türleri, birikinti konileri, sekiler,ovalar ve daha bir çok yer şekli taranarak gösterilir.Yer şekillerinin kolay ayırt edilmesi amacıyla bu haritalar renklendirilir.
-Nüfus Haritaları:
Dünya'nın bütününde ya da bir bölümünde ki nüfusun dağılışı ve özellikleri hakkında bilgi veren haritalardır.Bu haritalarda nüfus dağılışı noktalama ile gösterilir.Nüfus yoğunluğu haritaları ise renklendirilir.
-Toprak Haritaları:
Bir bölgenin toprak özellikleri ve dağılışları hakkında bilgi veren haritalardır.Bu haritalardan , yetiştirilecek ürünlerin belirlenmesi , buna bağlı olarak topraklardan daha iyi verim alınabilmesi gibi bir çok konuda yararlanılır.
ÖLÇEKLERİNE GÖRE HARİTALAR
Büyük Ölçekli Haritalar:
Ölçekleri 1/200.000'e kadar olan bu haritalarda;
-Küçültme oranı azdır.
-Ayrıntı fazladır.
-Birim düzlemde gösterilen gerçek alan küçüktür.
-Eş yükselti eğrileri arasındaki yükselti farkı azdır.
-Planlar ve topoğrafya bu gruba girer.
Orta Ölçekli Haritalar:
-Ölçekleri 1/200.000 ile 1/1.100.000 arasında olan haritalardır.
-Ayrıntıları büyük ölçekli haritalara göre daha azdır
.
Küçük Ölçekli Haritalar:
Ölçekleri 1/1.000.000'dan daha küçük olan haritalarda;
-Ayrıntı en azdır.
-Küçültme oranı en fazladır.
-Birim düzlemde gösterilen gerçek olan büyüklüktür.
-Eş yükselti eğrileri arasındaki fark fazladır.
-Duvar ve atlas haritaları bu gruba girer.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder